آخرین کام از سیگارش را می گیرد و با این سوال مواجه می شود که...

به ادامه مطلب برويد

از میان ویژگی های ذاتی مشترک میان تمام آدمیان می توان میل رسیدن به کمالات اشاره کرد که در آن جای هیچ شکی نیست . اما برخی هستند که به صورت کاملا افراطی غرق در کسب این میل در مسیری انحرافی می شوند و با اصراری که می ورزند نظام شخصیتی خود را به هم ریخته و سبب اختلالات رفتاری می شوند.

معمولا اگر فردی چنین ویژگی رفتاری داشته باشد که از آن به عنوان خودنمایی و جلب توجه یاد می کنند، باید در سن نوجوانی در انتظارش باشد. نمونه بارز آن، دسته ای از نوجوانان هستند که بعد از زنگ خانه، مدرسه را به قصد خانه ترک نمی کنند و ترجیح می دهند چند ساعتی را با رفقای خود در مسیر مدرسه تا خانه به خوشی بگذرانند! نوجوانانی که سبز شدن پشت لبشان را مجوزی می دانند تا وقت خود در کافی شاپ ها و سفره خانه های دود گرفته بگذرانند! جای تعجب و البته تامل اینجاست که برخی دختران نیز در این بین گوی رقابت را از پسران ربوده اند و با زیر پا گذاشتن شان و منزلت خود لب به سیگار و قلیان می زنند.


*اشیایی که اعتبار می بخشند!

هنگامی که در حال ارتکاب به یک کار نادرست و نا شایست هستیم با این جمله ها از طرف اطرافیان مواجه می شویم ؛ جلوی بچه! یا اینکه بچه داره نگاه میکنه... این جملات بدان معناست که کودکان و نوجوانان با در نظر گرفتن ریز رفتار های شما بدون اینکه صحیح و غلط کار را بسنجند از آن ها الگوبرداری می کنند. به طور مثال برخی از نوجوانان در جیب خود چاقو و فندک و ... دارند و نگهداری از چنین اشیایی که عموما نیز به تقلید از پدرانشان می باشد را عاملی برای در بزرگ جلوه شدن می دانند.


سبحان پسر دست فروشی است که در یکی از خطوط اتوبوس بی آر تی تهران دست فروشی می کند، آخرین کام از سیگارش را می گیرد و با این سوال مواجه می شود که چرا سیگار می کشی؟ در حالی که سفره هایش را مرتب می کند می گوید: از 10 سالگی سرپرست خانه مان شدم و خانواده باید مرا جدی می گرفتند! در حالی که با چهره متعجب من رو به رو می شود، ادامه می دهد: اگر سیگاری شدید یا اینکه جزو مصرف کنندگان قلیان و مواد مخدر قرار گرفتید، به دنبال رفیق نا باب نگردید تا او را متهم کنید، مطمئن باشید وقتی کمبودی در زندگی نداشته باشید به این کارها روی نمی آورید، کمبود من جای خالی پدرم بود، کسی که می توانست من را از این کار باز دارد.
 


*چرا سیگار؟

تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که اگر یک نخ سیگار در جیب فرزندتان پیدا کنید، یا اینکه با بوییدن لباس او متوجه شوید که او سیگار می کشد، چه حالی می شوید؟ شما از جیب کسی سیگار برداشته اید که مطلقا در باره اش چنین فکری را نمی کرده اید و این کاملا مشهود و قابل پیش بینی است که هنگام مواجه شدن با آن صحنه، از روی عصبانیت چه رفتاری را با نوجوانتان خواهید داشت!

دکتر هادی جعفر بای در رابطه با نوجوانانی که برای خودنمایی و جلب توجه از ابزار سیگار استفاده می کنند می گوید: دست آویز به سیگار شدن یکی از راه حل های پوچ و بی نتیجه ای است که نوجوانان با تکیه بر آن سعی دارند حس مردانگی و بزرگی خود را به دیگران القا کنند. با توجه به این که چنین مشکلی ریشه در خانواده دارد ابتدا باید در خانه و خانواده مورد بررسی قرار بگیرد که آیا فرد از تحقیر، توهین، مقایسه شدن رنج می برد؟! اگر جواب مثبت باشد او با پناه آوردن به سیگار سعی داشته تا رشد خود را اثبات کند؛ در صورتی که سیگار کشیدن به هیچوجه نمایانگر رشد نیست و تنها یک جهش از نوع کاذب محسوب میشود.

این کارشناس اعتقاد دارد، هنگامی که متوجه مصرف سیگار فرزندتان شدید هرگز به صورت مستقیم و با حالت تهاجمی او را مواخذه نکنید. قبل از اینکه راجع به مساله صحبتی به عمل آید به او فرصت فکر کردن دهید، به عنوان مثال؛ چندی قبل از مذاکره به او بگویید " فلان ساعت راجع به موضوع مهمی صحبت می کنیم" ، اینچنین هم از اهمیت بالایی که مساله برای شما دارد با خبر می شود و هم به دلیل احترامی که برایش قائل شدید با شما مخالفت نمی کند.


*ابزار رفیق بازی!

 یکی از نیاز های آدمی داشتن یک همدم و همراه است، که این همدم برای یک فرد نوجوان، دوست و رفیق معنا می شود. کارشناسان اجتماعی اعتقاد دارند فردی که بعنوان هم صحبت برای ما برگزیده می شود صرفا باید هم سن و سالمان باشد تا بتوان با او ارتباط برقرار کرد اما زمانی که اختلاف سنی چاشنی رفیق بازی شود ، به طور حتم یا به شوری شور می شود و یا شیرینی شیرین. در واقع مناسب ترین اختلاف سنی بین ما و دوستی که قرار است ساعاتی از روزمان را با او سپری می کنیم باید نهایتا چیزی حدود 3تا 5 سال باشد و اگر این اختلاف از 7 تا 10 سال متغیر شود، هر دو مان را دچار مشکل می کند.

زهره، 14 سال دارد و وقتی از او می پرسم که چرا دوستان بزرگ تر از خود داری می گوید: این اتفاق به دلخواه من رقم نخورده است، ما در کلاس زبان که افراد بدون محدودیت سنی شرکت دارند با یکدیگر آشنا شدیم.

اما همیشه انتخاب دوستانمان بر پایه شانس و اقبال و به ناچار رقم نمی خورد، گاهی برخی نوجوانان صرفا جهت جلب توجه و احساس کبر و غرور آفرینی که افراد بزرگ سال دارند، برای دوستی با آن ها اقدام می کنند.

مهدیس دختری 12 ساله است که مادرش درباره روابط اجتماعی او اینگونه لب به سخن می گشاید؛ او از دوران کودکی سعی داشت با بچه های بزرگ فامیل ارتباط برقرار کند. حالا که کلاس ششم ابتدایی تحصیل می کند دوستانی دارد که پیش دانشگاهی و دبیرستانی هستند! نوع تفکر و نگاه ویژه اش به زندگی و همچنین رفتار عاقلانه اش تحسین برانگیز است، منتهی مهدیس دچار بلوغ زودرس شده  و ما قرار است برای بار پنجم به روانشناس و مشاور مراجعه کنیم.


*جایگزین مناسب برای سیگار و رفیق بازی

انسان ها در گذر عمرشان نیاز های ویژه ای دارند، نیازهایی که برآمده از استعداد و توانایی های آن ها است و باید به آن پاسخ دهند. این در حالی است که یک نوجوان با تفکر و اندیشه نا کاملی که دارد نمی تواند به تنهایی پاسخ مناسبی را بر گزیند.  خانواده، مدارس، رسانه ها و سایر نهاد های فرهنگی از جمله عواملی هستند که در شناسایی استعداد نوجوانان و شکوفا کردن آن نیز نقش بسزایی دارند. نوجوانی که هدف و زمینه علاقه اش را در زمینه های ادبی، علمی، هنری، موسیقی،... پیدا کرده باشد، فرصتی برای سیگار کشیدن پیدا نمی کند

گرداوري: مجله هلو

منبع: باشگاه خبرنگاران